Iniekcja męskiego hormonu płciowego zyskała złą sławę. Jest kojarzona z dopingiem i nadmiernym przyrostem masy mięśniowej. W rzeczywistości medycznie terapia zastępcza testosteronem (TRT) jest regularnym procesem leczniczym z powodzeniem stosowanym u mężczyzn już od ok. 70 lat. Dzisiaj przybliżamy ten temat. Pokażemy, co to jest terapia zastępcza testosteronem — TRT oraz odpowiemy na najczęściej pojawiające się pytania, które trafiają do lekarzy z Health Service.
Czym jest testosteron?
Testosteron to owiany sławą męski hormon, który decyduje o cechach płciowych pierwszo- i drugorzędowych. Pojawia się już w okresie płodowym, dzięki czemu wykształcają się genitalia. Utrzymuje się na niskim poziomie do okresu dojrzewania, kiedy dochodzi do jego gwałtownego wzrostu. Za jego sprawą zmienia się głos, wzrasta owłosienie, uwidacznia się jabłko Adama, zmienia się masa mięśniowa. Pojawia się także popęd i wzrasta libido młodych ludzi.
U mężczyzn jego stężenie stabilizuje się ok. 18-20 roku życia i jest największe przez kolejne 15-20 lat. Po tym czasie zaczyna powoli spadać.
U zdrowego mężczyzny jego norma wynosi:
- 9,0 – 34,7 nmol/l,
- 260 – 1000 ng/dl.
Czasem jednak dochodzi do niedoborów hormonu przed andropauzą, która jest naturalnym procesem starzenia się organizmu męskiego (podobnie jak menopauza u kobiet).
O przyczynach i objawach niskiego poziomu testosteronu pisaliśmy szerzej w osobnym materiale. Może on być efektem zaburzeń genetycznych lub chorób elementów biorących udział w jego produkcji np. jąder, przysadki mózgowej. Za jego spadek odpowiada również styl życia — pośpiech, presja, niewłaściwa dieta, a także stres i kortyzol (hormon stresu).
Niski poziom testosteronu medycznie określa się jako hipogonadyzm.
Czy niski poziom testosteronu jest niebezpieczny?
Jak najbardziej tak. Hipogonadyzm przekłada się na wiele płaszczyzn życia. Wpływa nie tylko na sferę seksualną, ale także na funkcjonowanie fizjologiczne organizmu i stan psychiczny.
Pierwsze objawy niedoboru testosteronu widoczne są u mężczyzn na poziomie popędu. Znacznie się on zmniejsza lub może nawet całkowicie zaniknąć. Pojawiają się też problemy z utrzymaniem wzwodu i z erekcją.
W dłuższej perspektywie czasu może również prowadzić do otyłości, a w konsekwencji do wzrostu ryzyka cukrzycy typu 2, zawału i udaru. Przyczynia się do problemów sercowych i podwyższenia ciśnienia krwi.
Długo utrzymujący się niski poziom testosteronu zmienia również strukturę kości, co skutkuje osteoporozą.
Jak widać więc, dbanie o jego właściwe stężenie to nie tylko chęć utrzymania męskiej sylwetki. TRT jest to forma leczenia pomagająca w eliminacji części schorzeń i zaburzeń u aktywnych mężczyzn przed andropauzą. Jest skuteczną profilaktyką zmniejszającej ryzyko niektórych chorób wieku podeszłego.
Co to jest terapia zastępcza testosteronem?
Terapia przy użyciu testosteronu jest kontrolowanym procesem podawania męskiego hormonu płciowego w celu przywrócenia i utrzymania jego właściwego stężenia w organizmie.
TRT nie jest nowością w medycynie. Stosowana jest od ok. 70 lat, a w tym czasie przeszła znaczne ulepszenia dzięki badaniom i osiągnięciom medycznym. Metoda regulowania poziomu testosteronu jest bezpieczna, a skutki uboczne rzadkie.
Kiedy zaleca się stosowanie terapii testosteronem TRT?
O podaniu hormonu decyduje lekarz prowadzący. Może być to lekarz pierwszego kontaktu, czy np. endokrynolog.
Poza oczywistym hipogonadyzmem wskazaniem do terapii testosteronem w niektórych przypadkach może być także:
- obniżone libido,
- problemy z erekcją,
- otyłość,
- obniżenie masy kostno-mięśniowej,
- andropauza,
- zaburzenia hormonalne związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym lub też jego niedoborem.
Testosteron podaje się także w chorobach genetycznych takich jak zespół Klinefeltera, czyli hipogonadyzm hipergonadotropowy. Wprawdzie schorzenia tego nie da się całkowicie wyleczyć, jednak TRT znacznie obniża jego objawy.
Jak podawany jest hormon?
Istnieje kilka metod. Testosteron można podawać podskórnie i domięśniowo w formie regularnych zastrzyków. Stosuje się również iniekcję dopoliczkową, podanie donosowe oraz przezskórne w postaci maści i plastrów. Ostatnia metoda jest jednak stosowana coraz rzadziej ze względu na większe ryzyko wystąpienia skórnych reakcji alergicznych.
Sposób dobierany jest indywidualnie do pacjenta przez lekarza na podstawie wyników badań oraz przeprowadzonego wywiadu.
Ile trwa terapia zastępcza testosteronem?
O tym również decyduje lekarz. Długość procesu zależy m.in. od wyjściowego poziomu testosteronu i wyników badań. Hormon podaje się zazwyczaj od 5 do 8 miesięcy w regularnych odstępach i w kontrolowanych, zazwyczaj stosunkowo niewielkich dawkach.
Na podstawie wykonywanych badań kontrolnych lekarz może również skrócić lub wydłużyć czas terapii, a także zmienić ilość testosteronu podawanego w jednej dawce.
Dzięki temu sam proces przyniesie optymalne efekty, a przywrócenie właściwego poziomu testosteronu będzie odczuwalne w samopoczuciu fizycznym i psychicznym.
Jakie są przeciwwskazania do terapii hormonalnej z zastosowaniem testosteronu?
Do głównych, bezwzględnych przeciwwskazań terapii zastępczej testosteronem należą:
- rak sutka,
- rak gruczołu krokowego,
- problemy ze strony układu moczowego,
- policytemia – czyli nadmierny wzrost krwinek czerwonych,
- problemy z krzepnięciem krwi.
- niewydolność nerek,
- choroby wątroby.
Dla lekarza przeciwwskazaniem mogą być także:
- problemy sercowe
- przebyty zawał lub udar,
- inne choroby o podłożu fizjologicznym.
Czy terapia zastępcza testosteronem jest bezpieczna?
Tak, pod warunkiem przestrzegania kilku podstawowych wskazówek.
Hormonu nie należy przyjmować samodzielnie. Cały proces musi odbywać się pod opieką i okiem lekarza. Dopasowuje on dawki i częstość ich podawania do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Ponadto stała kontrola wyników i efektów terapii pozwala na szybką interwencję w przypadku ewentualnych reakcji niepożądanych lub skutków ubocznych.
Przed rozpoczęciem terapii należy wykonać wszystkie badania pozwalające ocenić stan zdrowia, a także zapotrzebowanie na testosteron. Wówczas adaptacja terapii pozwoli na optymalne wykorzystanie jej dobrodziejstw.
Testosteron musi pochodzić ze znanych i sprawdzonych źródeł. Jedynym godnym polecenia są apteki.
Terapia zastępcza testosteronem TRT w Health Service
W Health Service otrzymujesz cały pakiet usług, który pozwala przeprowadzić terapię zastępczą testosteronem w sposób całkowicie bezpieczny. Jesteś pod stałą kontrolą lekarza specjalizującego się tego typu leczeniu. Wdrożenie TRT następuje po dokładnej ocenie stanu Twojego zdrowia i po przeprowadzeniu kompletu badań oraz wywiadu w celu eliminacji przeciwwskazań.
Stałe, systematyczne monitorowanie wyników pozwala na analizę i ocenę efektów oraz ewentualną zmianę zaleceń (ilości dawek, częstotliwości ich podawania, czy wydłużenie lub skrócenie terapii TRT).
Masz pytania? Po prostu skontaktuj się z nami.
Uzyskasz u nas wszystkie odpowiedzi i będziesz mógł w pełni świadomie podjąć decyzję o rozpoczęciu terapii testosteronem.