Morfologia – czym jest i po co się ją robi

Ogólne badanie krwi zmierza do określenia ilości erytrocytów (krwinek czerwonych), leukocytów (krwinek białych) oraz trombocytów (płytek krwi) w organizmie. Dodatkowo pokazuje stężenie hemoglobiny, która odpowiedzialna jest za transport tlenu. 

Morfologię wykonuje się, aby sprawdzić ogólny stan organizmu i ocenić, czy jego funkcjonowanie nie jest zaburzone. Wszelkie odstępstwa od norm mogą bowiem wskazywać na chorobę pacjenta. W takim przypadku badanie krwi nadaje kierunek dalszej diagnostyce. 

Dlatego tak ważne jest, aby przeprowadzać je regularnie, nawet jeśli czujemy się dobrze. Pozwoli ono wychwycić wszelkie nieprawidłowości już w początkowej fazie. Wiele zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu pacjenta początkowo nie daje symptomów, więc choroba rozwija się po cichu. Systematyczna morfologia minimalizuje to zagrożenie. 

Co nam powiedzą wyniki 

Z pewnością odradzamy analizę wyników badania krwi samodzielnie. W przypadku jakichkolwiek odchyleń od normy najistotniejsza jest konsultacja lekarska. Każdego parametru nie można bowiem  czytać oddzielnie, a analizować go w ogólnym zestawieniu z pozostałymi elementami.  

Z pewnością jednak powinna nas zaniepokoić:

• zbyt duża ilość erytrocytów – świadczyć może np. o nadkrwistości lub zaburzeniach pracy szpiku kostnego, gdzie są produkowane;
• zbyt niska ilość erytrocytów – najczęściej wskazuje na anemię;
• podwyższone leukocyty – świadczą ogólnie o zapaleniu organizmu;
• zbyt niski poziom leukocytów – może dowodzić m.in. nieprawidłowego działania szpiku kostnego, czy zatrucia chemikaliami; ważne jest, że jego  konsekwencją jest obniżona odporność organizmu, która nie leczona w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do śmierci.

Jednak w każdym przypadku wskazana jest dalsza diagnostyka pod okiem lekarza.  

Czy ogólne badanie krwi jest wystarczające?

Z pewnością morfologia jest podstawowym badaniem, które u osób zdrowych i w dobrej formie jest absolutnie wystarczająca. Dotyczy to w szczególności osób młodych. Jednak występują sytuacje, w których lepiej rozszerzyć profilaktykę. 

W jakich przypadkach należy to zrobić?

Oto kilka przykładów:

• Złe samopoczucie, nawracające infekcje – warto do ogólnego badania krwi dodać jeszcze Odczyn Biernackiego (OB), który wskazuje na zapalenie organizmu.
• Osoby z uwarunkowaniami genetycznymi do chorób – tutaj oczywiście wszelkie badania zależą od elementu kontrolowanego, a ich przeprowadzenie zleca lekarz prowadzący.
• Osoby na restrykcyjnych dietach odchudzających – mniejsza kaloryczność może prowadzić do anemii i braku innych, ważnych elementów, dlatego warto zbadać żelazo, witaminy itp. 
• Osoby na diecie wegetariańskiej i wegańskiej – w ich przypadku zaleca się cykliczne sprawdzanie poziomu witaminy B12, D, żelaza, a właściwie ferrytyny, a także lipidogram.
• Osoby po 40 rż. – również do badań powinny włączyć cholesterol w rozbiciu na LDL, HDL oraz trójglicerydy i glukozę; lipidogram pozwala wykryć zagrożenie związane z chorobą wieńcową, natomiast poziom cukru wskaże ewentualną cukrzycę. 

Ogólne badanie krwi – jak często się badać

Z pewnością jest to pierwsze, co powinniśmy zrobić, jeśli widzimy u siebie jakiekolwiek zmiany takie, jak np. :

• zmęczenie organizmu, senność, brak energii – mogą świadczyć o anemii;
• gwałtowna utrata masy ciała lub też jej przyrost przy utrzymaniu dotychczasowej diety – mogą być symptomami np. cukrzycy;
• łatwo robiące się siniaki lub nawracające krwotoki z nosa – badanie wykaże, czy nie pojawiły się problemy z krzepliwością krwi;
• częste infekcje – mogą świadczyć o ogólnym zapaleniu organizmu.  

Natomiast jeśli jesteśmy zdrowi, nic nam nie dolega i czujemy się rewelacyjnie, ogólne badanie krwi należy przeprowadzić minimum raz w roku, a po 40 rż. nawet częściej np. co 6 miesięcy. 

Morfologia – ile to kosztuje?

Bezpłatnie wykonać można ją na NFZ po otrzymaniu skierowania od lekarza pierwszego kontaktu. Jednak jeśli zależy nam na czasie, a przede wszystkim komforcie, to badanie krwi w prywatnym laboratorium kosztuje około kilkunastu złotych.

W Health-Service jest to 15 zł. Posiadamy także pakiety, które pozwalają przeprowadzić najważniejsze badania w poszczególnych grupach klientów. 

Wierzymy, że zależy Ci na zdrowiu, dlatego przekonujemy do profilaktyki. Jak mówi stara prawda: “lepiej zapobiegać niż leczyć”.